30.07.2018

Nowe regulacje w zakresie ochrony podwykonawców robót budowlanych

Ministerstwo Sprawiedliwości ogłosiło właśnie przekazanie projektu ustawy o zapobieganiu nadużyciom w inwestycjach drogowych do dalszych prac rządowych. Jest to nowy pomysł mający istotnie pomóc w walce z tzw. nieuczciwymi wykonawcami, którzy w ramach realizowanych inwestycji nie wypłacają należnych zobowiązań podwykonawcom, najczęściej małym, lokalnym przedsiębiorstwom.

„Nowe prawo to odpowiedź na nieuczciwe praktyki koncernów, które uderzają w niewielkie firmy budowlane i ich pracowników, doprowadzając je często do bankructwa, a także narażają na straty całe państwo”.

Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, zadłużenie w branży budowlanej stale rośnie i obecnie wynosi już 2,2 mld zł. Według Ministerstwa jest to w dużej mierze wynik nieuczciwych praktyk głównych wykonawców, którzy uchylają się od zapłaty wynagrodzenia lokalnym podwykonawcom.

Projektowana ustawa przez wprowadzenie m.in. Drogowego rachunku powierniczego oraz Komisji Inwestycji Drogowych ma zagwarantować, że główny wykonawca wywiąże się ze wszystkich zobowiązań. Szczególną rolę odgrywa tutaj przewidywany rachunek powierniczy, z którego będą wypłacane środki na dalszą realizację inwestycji. Oznacza to uruchomienie dodatkowego pośrednika między inwestorem a zamawiającym daną inwestycję, który ma czuwać nad prawidłowością wydatkowania środków finansowych. Z kolei Komisja Inwestycji Drogowych ma zająć się rozwiązywaniem wszelkich powstałych na tym gruncie sporów, co w założeniu ma odciążyć sądy. Komisja będzie rozpatrywała przede wszystkim odwołania od wydanych zaświadczeń drogowych oraz zażalenia od decyzji o odmowie wydania takich zaświadczeń.

Przebieg postępowania wg. nowej ustawy

Kary, kary jeszcze raz kary!

W projekcie zawarte zostały także przepisy karne, które wymierzone zostały w generalnych wykonawców lub wykonawców inwestycji drogowej znacznej wartości. Zgodnie z proponowanymi regulacjami: „Kto, będąc generalnym wykonawcą lub wykonawcą w inwestycji drogowej znacznej wartości lub osobą obowiązaną do zajmowania się jego sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą na podstawie przepisów ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy uzależnia wypłatę podwykonawcy całości lub części umówionego wynagrodzenia od okoliczności nie przewidzianych w umowie lub przepisach prawa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.

„Inwestycja drogowa znacznej wartości to inwestycja, której wartość jest nie mniejsza niż 1 mln zł”

Powyższy przepis w założeniu ma chronić podwykonawców przed dość powszechną praktyką powoływania się na nowo powstałe okoliczności. Oczywiście regulacja ta nie obejmuje przypadków korzystania z cywilnych mechanizmów umożliwiających zmianę wysokości wynagrodzenia. Większej karze będzie podlegał sprawca, który wyzyskuje kryzysowe położenie innego podmiotu – w takich wypadkach kara pozbawienia wolności może wynieść nawet 3 lata.

Dodatkowo karane będzie – ale już jako wykroczenie, a więc w zupełnie innym reżimie odpowiedzialności – nieprzedstawienie dokumentów na żądanie inspektora inwestycji drogowej, który na ich podstawie wystawia tzw. zaświadczenie drogowe. W takim wypadku możliwe będzie nałożenia kary grzywny do 5.000 zł.

Podsumowanie

Jak pokazują dane z raportu Krajowego Rejestru Długów sytuacja na rynku inwestycji inżynierii lądowej nie jest znowu tak dramatyczna jak przedstawia to Ministerstwo (zob. zadłużenie w sektorze budowlanym). Dług firm realizujących inwestycje w zakresie inżynierii lądowej wynosi ponad 397 mln zł.

 

                                                                                    Źródło: Krajowy Rejestr Długów

Wiele spośród istniejących długów to echa kryzysu sprzed paru lat, który trwa do dzisiaj. Jednakże rzeczywista sytuacja przedsiębiorstw w tym sektorze, z racji na wprowadzenie mechanizmu odwróconego VAT-u oraz zwiększeniu płacy minimalnej, jest trudna do oszacowania. Niemniej projektowane regulacje należy przyjąć z umiarkowanym optymizmem.

Zobacz także:
28.07.2023

Powodowanie zniszczeń w przyrodzie – granice odpowiedzialności karnej

28.04.2023

Gospodarowanie odpadami a sankcje administracyjne i odpowiedzialność karna

31.03.2023

Odpowiedzialność karna menedżera za rozporządzanie mieniem w okresie zagrożenia niewypłacalnością

28.02.2023

Kradzież spółki

29.11.2022

Oszustwo sądowe w sprawach gospodarczych

02.11.2022

Co oznacza rozpoczęcie działalności Prokuratury Europejskiej dla polskich przedsiębiorców?

19.10.2022

Roszczenia cywilne pokrzywdzonego w projekcie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione

25.08.2022

Przestępstwa związane z restrukturyzacją oraz sanacją